دل‌گشا، ضربی‌های هفت دستگاه موسیقی ایران

اخیرا کتابی به نام دل گشا منتشر شده که با استقبال اساتید و هنرجویان ساز سنتور روبرو شده است. این کتاب که دارای 176 صفحه است ضربی های هفت دستگاه موسیقی ایران بر اساس ردیف موسی خان معروفی است که به کوشش امیر آرش قاسمی تنظیم و بازگردانی شده است. به همین بهانه با ایشان گفتوگویی داشتیم.

امیر آرش قاسمی نوازنده سنتور و مدرس موسیقی از سال ١٣٧۴ موسیقی را با ساز سه‌تار شروع و از سال ١٣٧۵ پس از شنیدن صدای ساز استاد فرامرز پایور (قطعه پوپک) دل به این ساز بسته، خدمت اساتید مختلفی کسب تجربه به دست آورده و در جشنواره‌های مختلفی در سطح کشور شرکت و چندین مقام هم طی این سالها کسب کرده است.

در سال ١٣٨٩ گروه ژیوار توسط وی تشکیل شد که در همان سالها آثاری به آهنگسازی و تنظیم ایشان توسط این گروه اجرا شد. پس از آن فعالیت ها تا سال ١٣٩٧ محدود به جشنواره‌ها و آهنگسازی در ژانرهای مختلف بود و در سال ٩٧ اولین اجرای دونوازی سنتور و تنبک به نام «ماه‌جنون» را به همراهی آرش اسدی روی صحنه برد که آثاری از این هنرمند برای کارگان اجرایی نوازندگی سنتور بود که قطعات این اجرا در کتابی به همین نام در سال ١۴٠١ منتشر شده در سال ١٣٩٨ اجرایی با نام « گفتار» مشابه رپرتوار سال گذشته به روی صحنه رفت که قطعات این اجرا هم در کتابی به همین نام در دست انتشار قرار دارد و در همین سال هم مقام سوم بخش آفرینش در تکنوازی جشنواره موسیقی جوان را کسب نموده است.

_منابع و رپرتوار زیادی برای ساز سنتور موجود هست چه موضوعی باعث شد اثر جدیدی رو تالیف کنید؟

کتاب اول من «دوره مقدماتی نوازندگی سنتور» در سال ١۴٠٠ منتشر شد که خوشبختانه با اقبال زیادی از سوی مدرسین ساز سنتور در سطح کشور مواجه شد و هم اکنون چاپ چهارم این کتاب در دسترس علاقه‌مندان و هنرجویان قرار گرفته‌است. علت نگاشتن متد جدید، بروزرسانی شیوه نوازندگی با پایبندی به اصالت و همگام سازی با متد صحیح آموزش موسیقی در سطح جهانی بوده و در حقیقت نوعی نگرش متفاوت به آموزش موسیقی می‌باشد. متاسفانه در دوران اخیر آموزش موسیقی محدود به آهنگ‌نوازی و یادگیری موسیقی تجاری شده‌است و جایگاه اتودها و مطالب اصلی موسیقی بسیار کمرنگ شده که علت نگاشتن این کتاب در اصل بازگشت به اصل موضوع یادگیری موسیقی بوده و بسیار خوشوقتم که این متد با اقبال زیادی مواجه شده است.

_ در مورد دل گُشا توضیحات بیشتری برای علاقه مندان سنتور بفرمایید.

کتاب «دلگشا» که اخیرا در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته، حاصل پژوهش بر روی ضربی‌های ردیف «موسی خان معروفی» بوده که طی تجربیات شخصی در خصوص سبک‌شناسی و نتاسیون به شیوه جدید و با تنظیمی نوین نت‌نگاری شده و به چاپ رسیده که حقیقتا این کتاب نوعی ترجمه‌ی ساز به ساز می‌باشد که در آن سعی شده ظرایف و جزییات نوازندگی سنتور در جهت نواختن رپرتوار اصیل و دستگاهی موسیقی به‌کار گرفته شود.

دغدغه پیشرفت ساز سنتور و در نگاه بزرگتر پیشرفت موسیقی ملی ایران همواره باعث شده که به فکر خلق آثار جدید و نوشتن رپرتوار تخصصی برای ساز سنتور باشم و زمانی توفیق اینگونه حاصل گردید که به جای انتقاد از متد‌های گذشته، دست به نگارش متد جدیدی با علم امروز موسیقی ایران بزنم تا شاید راهگشای نسل‌های جدید نوازندگی این ساز باشد.

_ نقش ساز سنتور رو در موسیقی ایرانی در چه جایگاهی می بینید؟

طبیعتا ساز سنتور همانند باقی سازها در جهان، ابزاریست جهت یادگیری یا به قول استاد فرامرز پایور”تحصیل موسیقی توسط هنرجویان” و همانطور که مستحضرید این ساز از ادوات موسیقی بسیار کهن در خطه ایران‌زمین بوده و به لحاظ نوازندگی سازیست با خصوصیات منحصر به فرد.

_ توصیه شما به عنوان مدرس و فعال موسیقی به هنرجویان مبتدی ساز سنتور چیست؟

خوشبختانه نسل جدید محصلین موسیقی نسبت به نسل‌های گذشته آگاهی بالاتری در خصوص لزوم یادگیری علمی موسیقی دارند و این امر خود در درازمدت باعث رشد و پیشرفت و اعتلای موسیقی خواهد شد حقیقتا در جایگاهی نیستم که بخواهم توصیه‌ای برای کسی داشته باشم ولی پیشنهادی دوستانه برای تمام هنرجویان و فعالین در حوزه موسیقی دارم و آن هم اینکه از فرهنگ و هنر مخصوصاً هنر تولید شده در استان و شهر خود حمایت کنید چرا که تولیدات فرهنگی و هنری هر استان نمایان‌گر بستر پویای فرهنگی و بالندگی هر خطه می‌باشد در کل کار موسیقی در خراسان همواره با محدودیت‌ها و نامهربانی‌هایی همراه بوده و هست و چه بهتر که در این ناملایمات و نامهربانی‌ها، اهالی فرهنگ حامی یکدیگر باشند .