کتابخانه نیمه شب

رمان کتابخانه‌ی نیمه شب به قلم “مت هیگ” وترجمه “محمد صالح نورانی زاده” رمانیست که برای چاپ صد و یکم به تازگی منتشر شده است.

رمانی که در آن به زندگی دختری بنام نورا میپردازد که در فعالیتها و مهارتهای مختلفی تسلط دارد و رویاهای فراوانی داشته اما در زندگی اکنونش بعلت تنهایی و افسردگی و حسرتهایی که دارد به هیچکدام از این مهارتها نمیپردازد. شنا، موسیقی، فلسفه و یا حتی عشق و روابط اجتماعی‌اش. در بخشهایی از کتاب این تنهایی و انزوای نورا را نویسنده مرهون فلسفه میداند. اگزیستانسیالیسم سارتر و یا مشخصا اشاره به کتاب فراسوی نیک و بد نیچه.

تا بخشی از رمان پیش رو ما با اتفاقات روزمره دختری روبرو هستیم که گربه‌اش را از دست داده، از کارش اخراج شده است و تنها شاگرد موسیقی‌اش هم دیگر تصمیم دارد کلاسش را ادامه ندهد که در نهایت این حس را در نورا متبادر میکند که دیگر هیچکس به او نیازی ندارد. پدر و مادرش را از دست داده و تنها برادرش هم تمایلی به برقراری ارتباط با او ندارد و احساس عمیق تنهایی او را به سمت خودکشی سوق می‌دهد.

مجموعه احساسات متناقض و حسرتهای بی حد او در نهایت نورا را مجبور به خودکشی میکند و او با خوردن تعداد زیادی قرص آرامبخش دست به این کار میزند.

اما اتفاقات اصلی و ماهیت و اندیشه اصلی کتاب از اینجا شروع میشود که نورا بجای مرگ وارد کتابخانه‌ای بنام کتابخانه‌ی نیمه شب میشود. جایی شبیه به برزخ. مکانی که زمان در آن ثابت است و هیچ اتفاقی در آن رخ نمیدهد. ابتدا و انتهایی ندارد و همه کتابها به رنگ سبز در تُن‌های مختلف در حرکت هستند. فضایی سیال ذهن و سورئال که نورا در آن با آینه تمام قد خودش از گذشته و حال تا آینده روبروست. آینده‌ای که نورا برای همه حسرتهایی که دارد میتواند تجربه‌اش کند. برای دقیقه‌ای، ساعتی یا روزها و شاید اگر میخواهد برای همیشه. اما امکان تکرار وجود ندارد. یک قمار است. ممکن است برنده شود یا بازنده. مثلا اگر با کسی وارد ارتباط میشد آینده‌اش چطور بود یا اگر کاری را دنبال میکرد چطور میشد. نورا با باز کردن هر کتابی وارد دنیایی جدید از خودش میشد و با نوراهای مختلفی آشنا میشد. نورایی که قهرمان المپیک است، ستاره راک است، قهوه‌خانه دارد، مادر است، محقق است یا حتی مرده است. زندگیهایی که بصورت موازی تا این لحظه در جهانهایی موازی شکل گرفته است.

کتابخانه‌ی نیمه شب رمانیست که جنبه آموزشی و روانشناختی دارد. شاید از منظر ادبی، جنبه‌های آموزشی کتاب در کفه سنگینتر ترازو باشد. حسرتها و آرزوها و رویاهایی که همه ما به نوعی با آن روبرو بوده و هستیم و خواهیم بود. مجموعه‌ای از کاشها و آمال.

رمان در بخشهایی مختلفی نوشته شده است که هر بخش مربوط به یک سبک از زندگی نوراست. در مجموع کتابیست که پس از خواندنش تا روزها و هفته ها در ذهن خواهد ماند. رمان کتابخانه‌ی نیمه شب برای گروه سنی بزرگسال نگاشته شده است که چاپ آن را نشر “کتاب کوله پشتی” انجام داده است. رمان کتابخانه‌ی نیمه شب پرفروشترین رمان در سال ۲۰۲۰ میلادی و برنده جایزه “گودریدز” از نگاه مخاطبان شده است و از تأثیر انتخاب‌های کوچک و بزرگ در زندگی‌مان سخن می‌گوید. کتاب پیش رو چاپ صد و یکم این رمان میباشد.

سینا مُذّهب یوسفی