گفتگوی اختصاصی هنرآگین با خالق «باران شهاب»

پویا ریحانی یکی از هنرمندان فعال در حوزه تئاتر، فیلم سازی، بازیگری و تهیه کنندگی در مشهد است که مضمون آثارش بیشتر معضلات اجتماعی را در بر می گیرد.

او پس از ساخت فیلم کوتاه «رازقی» درباره کودکان کار و «کاتوره» با موضوع طلاق و آسیب‌های اجتماعی که در چندین جشنواره خارجی موردتوجه قرار گرفته، دو فیلم دیگر نیز در کارنامه هنری خود ثبت کرد. این هنرمند در گفتگو با هنرآگین توضیحات بیشتری درباره آخرین آثار خود و همچنین لزوم توجه جدی به فضای فیلم و تئاتر مشهد می دهد که شرح آن را در این نوشتار می خوانید.

پویا ریحانی درخصوص فیلم «باران شهاب» که چندی پیش از شبکه استانی خراسان پخش شد می گوید: این اثر در مورد سوتفاهم و اخلاق مداری در خانواده است؛ مردی در یک خانه موقتی ساکن شده است و به دلیل اتفاقی که برای او رخ داده هر لحظه ممکن است برایش حکمی از طرف دادگاه بریده شود و به زندان برود، اما به دلیل سوتفاهمی که برایش پیش آمده با مادر همسر خود تماس گرفته و از عدم درک و توجه همسرش، به او گله و شکایت می‌کند و رفتارهای همسرش او را دچار شک و تردید کرده است. اما پس از صحبت با همسرش متوجه می شود که در این مدت در حال تلاش برای رفع مشکلات او بوده و رضایت شاکی را جلب کرده است که در نهایت این مرد به دلیل سو برداشت‌های خود دچار پشیمانی می شود.

او ادامه می دهد: باران و شهاب نام زن و شوهری است که در فیلم هستند و در نگاه اول این تصویر در ذهن مخاطب تداعی می شود که باران شهاب چگونه بارانی است.

این فیلمساز تصریح می کند: گاهی در خانواده ها سوءتفاهم‌هایی پیش می‌آید که بانوان با صبوری سعی در رفع آن دارند. در زندگی نباید زود تصمیم گرفت، برخی مواقع آن چیزی که فکر می کنیم با آن چیزی که در واقعیت وجود دارد متفاوت است و با صحبت کردن به موقع و مناسب می‌توان آن را حل و فصل کرد.

او تصریح می کند: این فیلم به دلیل بزرگداشت کرامت زن، در روز مادر از شبکه خراسان پخش شد و آن را به بانوان کشورم تقدیم کردم. در این اثر که مجری طرح آن آموزشگاه فنی و حرفه‌ای تصویر شرقی است، زینب برات‌زاده هنرمند خوب مشهدی در کنار من به ایفای نقش پرداخت.

پویا ریحانی خاطرنشان کرد: ما این فیلم را برای جشنواره فجر تولید کردیم، اما به دلیل اینکه به مبحث کرامت زن پرداخته بود تصمیم گرفتیم تا در تلویزیون نیز پخش شود. کار کردن با عوامل فیلم نیز تجربه خوبی بود و این افراد بسیار کاربلد و با اخلاق بودند و این کار خوب به سرانجام رسید.

این نویسنده با بیان اینکه مشهد از آن دسته شهرهایی است که هنرمندان قابل و پتانسیل بسیار خوبی دارد عنوان می کند: باتوجه به شرایط جغرافیایی این شهر، می‌توان در ییلاقات آن مکانی مانند شمال ایران و در صحراهای اطراف آن نیز منطقه ای گرم و خشک را پیدا کرد. بسیاری از بازیگران نام آشنای کشور، مشهدی هستند اما موضوعی که سد راه هنرمندان آن شده، شرایط مالی برای ساخت آثار خوب است و سرمایه‌گذار در این شهر کم پیدا می‌شود.

او ادامه می دهد: اگر این موضوع رفع گردد و مسولان نیز حمایت کنند قطعا آثار بسیار خوبی در مشهد تولید خواهد شد، همانطور که تا کنون آثار بسیار خوبی مانند «نوروز رنگی» ساخته شده است. این کار در مشهد ساخته شد و با گویش زیبای مشهدی مورد توجه تمام کشور قرار گرفت، که از این دست اتفاقات در مشهد زیاد است. بیشتر آثاری که در این خطه از کشور ساخته می‌شود با بودجه شخصی است، یک‌سری کارها سفارشی هستند و از سوی ارگان های خاص و با عوامل مشخص به تولید می‌رسند که تعداد آنها بسیار کم است.

ریحانی یادآور می شود: اکنون پیشرفت تکنولوژی و گسترده شدن وسایل ارتباطات جمعی باعث شده تا اقلیم اهمیتی نداشته باشد، هر فیلمی در هر جای دنیا ساخته می شود، با وجود این شرایط  به سرعت در جهان پخش می گردد.

او در خصوص فیلم «کاتوره» می گوید: خوشبختانه این اثر جوایز خوبی از جشنواره‌های بین‌المللی مانند «کن» به دست آورد. تمام کارها بعد از نمایش در جشنواره‌های داخلی برای سایر جشنواره‌های خارجی نیز ارسال می‌شود تا مورد رقابت قرار بگیرد، زیرا این پتانسیل و ظرفیت بالا را دارد.

پویا ریحانی درمورد فیلم «پدر حوا» که از جدیدترین ساخته های اوست اظهار می کند: این کار که به تهیه‌کنندگی و نویسندگی من و کارگردانی علی خیابانی ساخته شده است، داستان کودکی است که پدر خود را از نقاط مختلف می‌ بیند و با او صحبت می‌کند، حتی در دفتر انشای خود نیز از زبان پدرش در مورد مسائل مختلف می‌نویسد و انتهای داستان بینندگان متوجه می شوند که پدرش فوت کرده است.

او با اشاره به اینکه اکنون آماده تولید یک اثر دیگر با نام «پناه» هستیم که تا پایان سال نیز کار ساخت آن را آغاز خواهیم کرد، ابراز می کند: فیلم دیگر من که به موضوع اخلاق‌مداری در کار می‌پردازد «دست طلا» نام دارد، که دریک مکانیکی اتفاق می افتد و داستان دو شریک است که یکی از آنها از رفتار همکار خود دچار سوء برداشت شده است و در صدد قطع همکاری با اوست، درصورتی که شریکش فردی منطقی و شریف است، اما اتفاقاتی که در این فیلم رخ می‌دهد و کم لطفی که نسبت به شریک خود انجام می دهد، مصداق بارز این جمله است که می‌گوید: «چاه مکن بهر کسی اول خودت دوم کسی»

ریحانی خاطر نشان می کند: در این اثر که نویسندگی و کارگردانی آن را برعهده دارم، علی موسوی و علی رحیمی در کنار من به ایفای نقش می پردازند. مجری طرح آن نیز آموزشگاه تصویر شرقی است و این کار به زودی پس از طی مراحل پایانی پخش خواهد شد.

این هنرمند در پایان با ابراز امیدواری نسبت به ایجاد شرایطی برای ساخت آثار فاخر در مشهد عنوان می کند: تئاتر این شهر به حمایت‌های جدی مانند وجود سالن‌های خوب نیاز دارد. یک هنرمند از این راه امرارمعاش کرده و زندگی خود را می‌گذراند، در تمام دنیا برای هنرمندان خود ارزش قائل می‌شوند اما در کشور ما آنگونه که باید و شاید از این قشر پشتیبانی نمی‌شود. تنها چیزی که باعث شده تا خون در رگ‌های هنر جاری باشد، عشق هنرمندان به کار و حرفه خود است و کمترین اتفاقی که می‌تواند برای هنرمندان رخ دهد، حمایت‌های به‌موقع و درست است. امروزه بسیاری از هنرمندان خوب ما به مشاغل دیگر روی می‌آورند و اگر یک بازیگر غم نان نداشته باشد به هیچ چیز جز کار خوب خود فکر نمی‌کند.

 گفتگو: ریحانه موسوی